Γεωπεριβάλλον και Ωκεανογραφία
(1) Γενικά
| Σχολή: | Περιβάλλοντος | ||
| Τμήμα: | Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών | ||
| Επίπεδο Σπουδών: | Προπτυχιακό | ||
| Κωδικός Μαθήματος: | 191ΜΥ29Υ | Εξάμηνο σπουδών: | Α |
| Τίτλος Μαθήματος: | Γεωπεριβάλλον και Ωκεανογραφία | ||
| Αυτοτελείς Διδακτικές Δραστηριότητες | Εβδομαδιαίες Ώρες Διδασκαλίας | Πιστωτικές Μονάδες | |
| Σύνολο μονάδων | 6 | ||
| Τύπος Μαθήματος: | Υποχρεωτικό - Eιδικού υποβάθρου | ||
| Προαπαιτούμενα Μαθήματα: | Δεν υπάρχουν | ||
| Γλώσσα Διδασκαλίας και Εξετάσεων: | Ελληνική | ||
| Το Μάθημα προσφέρεται σε Φοιτητές Erasmus: | ΟΧΙ | ||
| Ηλεκτρονική Σελίδα Μαθήματος (Url): | https://www.mar.aegean.gr/index.php?lang=gr&pg=3.1.1&lesson=1029 | ||
(2) Μαθησιακά Αποτελέσματα
Μαθησιακά Αποτελέσματα
|
Αντικείμενο του μαθήματος είναι η περιγραφή και η ανάλυση βασικών εννοιών και ορισμών που καλύπτουν το ευρύτερο φάσμα του γεω-περιβάλλοντος και της ωκεανογραφίας. Ο φοιτητής εισάγεται σε θέματα που άπτονται των περιβαλλοντικών, γεωλογικών και ωκεανογραφικών διεργασιών και αποκτά μια ολοκληρωμένη και συστημική αντίληψη επί των συγκεκριμένων θεμάτων από το πρώτο εξάμηνο των σπουδών του. Ταυτόχρονα, επιχειρείται να αντιληφθεί τον πολυεπιστημονικό και διεπιστημονικό χαρακτήρα των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Το μάθημα υποστηρίζει τις γνώσεις υποβάθρου των φοιτητών, απαραίτητες για την κατανόηση και υποστήριξη συναφών μαθημάτων στα επόμενα εξάμηνα. Με την ολοκλήρωση της μαθησιακής διαδικασίας ο φοιτητής θα είναι σε θέση να γνωρίζει βασικές αρχές της γεωλογίας, τα κυριότερα πλανητικά περιβαλλοντικά προβλήματα (θέματα ρύπανσης, ευτροφισμού, συνεπειών της όξινης βροχής, στερεών και υγρών αποβλήτων) και εισαγωγικές έννοιες της ωκεανογραφίας, όλες γνώσεις απαραίτητες για τη συνέχεια των σπουδών σε αντικείμενα του ενδιαφέροντος του. Ταυτόχρονα, οι φροντιστηριακές και πρακτικές (στο σκάφος Αμφιτρίτη) ασκήσεις εξοικειώνουν τους φοιτητές με το θαλάσσιο χώρο και τα σκάφη έρευνας, ενώ επίσης ενημερώνονται και εκπαιδεύονται σε θέματα ασφάλειας επί του σκάφους και παράκτιας ναυσιπλοΐας. |
Γενικές Ικανότητες
|
Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση σύγχρονων επιστημονικών εργαλείων για την επίλυση προβλημάτων σε εξειδικευμένες εφαρμογές Αυτόνομη Εργασία Ομαδική Εργασία Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον και αντίληψη των κύριων περιβαλλοντικών προβλημάτων Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλο |
(3) Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα περιλαμβάνει 13 θεωρητικές διαλέξεις. Στην τελευταία γίνεται επανάληψη κύριων σημείων του μαθήματος και επιλύονται απορίες. Επιπλέον, πραγματοποιούνται φροντιστηριακές ασκήσεις, ασκήσεις πεδίου με το σκάφος «Αμφιτρίτη» και εκπαιδευτική εκδρομή (συνολικά 10 3-ωρα).
Η εβδομαδιαία κατανομή της ύλης (ενδεικτικά), είναι η παρακάτω:
-
Εισαγωγή στο μάθημα Γεωπεριβάλλον και στην Ωκεανογραφία. Δημιουργία του σύμπαντος, του ηλιακού συστήματος και σχηματισμός της γης.
-
Ορυκτά και πετρώματα. Πυριγενή πετρώματα (πλουτώνια και ηφαιστειακά). Μάγμα και ηφαίστεια. Ιζηματογενή και μεταμορφωμένα πετρώματα. Κύκλος των πετρωμάτων. Ορυκτοί πόροι.
-
Διεργασίες στην επιφάνεια της γης. Κατολισθήσεις και Πλημμύρες. Έρημοι και παγετώνες.
-
Διεργασίες στο εσωτερικό της γης. Τεκτονικές δομές. Διακλάσεις, ρήγματα και πτυχές (τύποι και κίνηση). Σεισμοί. Η δομή της γης (πυρήνας, μανδύας, φλοιός).
-
Ο υδρολογικός κύκλος. Διαχείριση υδατικών πόρων. Κλιματική αλλαγή. Αναλύεται ο υδρολογικός κύκλος και οι επιπτώσεις σε αυτόν από τις σύγχρονες διαχειριστικές πρακτικές καθώς την κλιματική αλλαγή.
-
Ρύπανση χερσαίου και υδάτινου περιβάλλοντος από υδρογονάνθρακες, βαρέα μέταλλα και θρεπτικά. Ατμοσφαιρική Ρύπανση. Όξινη βροχή. Επιπτώσεις στην υγεία και στο περιβάλλον. Κύριες πηγές ρύπανσης, και ρύποι που εκλύονται στο περιβάλλον. Ισχύουσα νομοθεσία για τη διαχείριση και τον περιορισμό της ρύπανσης.
-
Στερεά και υγρά απόβλητα. Αναλύονται οι βασικές έννοιες που αφορούν την παραγωγή και διαχείριση – επεξεργασία των στερεών και υγρών αποβλήτων, την υφιστάμενη Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Τεχνολογίες επεξεργασίας και επαναχρησιμοποίησής τους.
-
Το παράκτιο οικοσύστημα: Δομή, Δυναμική, Πιέσεις. Παρουσιάζονται οι κύριοι ορισμοί που αφορούν το παράκτιο οικοσύστημα, τη δομή και τη δυναμική του. Μέσα από περιπτώσεις μελέτης δίνεται έμφαση στην ανάγκη ολοκληρωμένης και αειφορικής διαχείρισης αυτού.
-
Γεωλογική ωκεανογραφία (θαλάσσια και παράκτια γεωλογία). Η προέλευση των ωκεάνιων λεκανών.
-
Χημική Ωκεανογραφία. Οι φυσικοχημικές ιδιότητες του θαλασσινού νερού.
-
Φυσική Ωκεανογραφία. Ρεύματα, κύματα και παλίρροιες.
-
Βιολογική Ωκεανογραφία. Θαλάσσια οικολογία. Βιολογική παραγωγικότητα στον ωκεανό. Τα παράκτια και θαλάσσια ενδιαιτήματα. Βιολογικές εισβολές.
-
Επαναληπτικό μάθημα και επίλυση αποριών.
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ – ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Τα φροντιστήρια διακρίνονται σε 2 ενότητες από τις οποίες η πρώτη αφορά φροντιστηριακή και πρακτική εκπαίδευση σε θέματα υδρογραφίας / ναυσιπλοΐας και η δεύτερη σε θέματα περιβάλλοντος
1η Ενότητα
-
Εισαγωγή στους ναυτικούς χάρτες - Σύστημα συντεταγμένων, στίγμα και κλίμακα.
-
Πρακτική άσκηση Ι (εκπαιδευτικός πλους) με το εκπαιδευτικό σκάφος Αμφιτρίτη.
-
Βαθυμετρία και κατασκευή βαθυμετρικών τομών. Προσδιορισμός της κλίσης.
-
Κατευθύνσεις στη θάλασσα.
-
Μέθοδοι προσδιορισμού της θέσης στη θάλασσα.
-
Πρακτική άσκηση ΙΙ (εκπαιδευτικός πλους) με το εκπαιδευτικό σκάφος Αμφιτρίτη.
2η Ενότητα
-
Τι είναι οι περιβαλλοντικές επιστήμες.
-
Εκπαιδευτική εκδρομή στη Μονάδα Βιολογικού Καθαρισμού Μυτιλήνης - Διαχείριση υγρών αποβλήτων: από τη θεωρία στην πράξη.
-
Γλυκό και θαλασσινό νερό: Iδιότητες και φυσικoχημικά χαρακτηριστικά. Ανάλυση της οδηγίας για τα ύδατα κολύμβησης.
-
Κλιματική αλλαγή: Αιτίες και τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής με έμφαση στην επίδρασή της στην κοινωνική και οικονομική ζωή των ανθρώπων.
(4) Διδακτικές και Μαθησιακές Μέθοδοι - Αξιολόγηση
| Τρόπος Παράδοσης: | Πρόσωπο με πρόσωπο | ||||||||||||||||||||||||
| Χρήση Τεχνολογιών, Πληροφορίας & Επικοινωνιών: |
| ||||||||||||||||||||||||
| Οργάνωση Διδασκαλίας: |
| ||||||||||||||||||||||||
| Αξιολόγηση Φοιτητών: |
|
(5) Συνιστώμενη Βιβλιογραφία
-
Σημειώσεις μαθήματος (θεωρίας και εργαστηρίων / φροντιστηρίων) σε αρχεία pdf (e-class)
-
P. Pinet, 2017: Εισαγωγή στην Ωκεανογραφία (Επιμ. Ελλην. Έκδοσης: Μ. Καρύδης), Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε.
-
Δ. Παπανικολάου & Χ. Σιδέρης, 2007: Γεωλογία. Η επιστήμη της γης. Εκδόσεις Πατάκη
-
Grotzinger, T. Jordan, F. Press and R. Siever, 2007: Understanding Earth (5th ed.), Freeman and Company
-
Chernicoff and D. Whitney, 2002: Geology: An Introduction to Physical Geology (3rd ed.), Houghton Mifflin Company
-
Skinner, S. Porter, J. Park, 2004: Dynamic Earth: An Introduction to Physical Geology (5th ed.), J. Wiley and Sons
-
Miller – Tyler, G. (2004). Περιβαλλοντικές Επιστήμες. Εκδόσεις Στέλλα Πάρικου & Σία.
-
Καρβούνης, Σ. και Γεωργακέλλος, Δ. (2003). Διαχείριση του Περιβάλλοντος: επιχειρήσεις και βιώσιμη ανάπτυξη. Εκδόσεις Σταμούλη Α.Ε.
-
Θεμελάρου, Σ. και Πανέτσου, Σ. (2009). Περιβάλλον. Εκδόσεις Τζιόλα.
-
Κουϊμτζή, Θ., Φυτιάνου, Κ. και Σαμαρά-Κωνσταντίνου (1998). Χημεία Περιβάλλοντος. University studio Press. Θεσσαλονίκη.
-
Jackson, A.R.W. and Jackson, J.M. (1996). Environmental Science. Longman Publications, Harlow Essex.
-
Smith, C. (2001). Environmental Physics. Routledge, Taylor and Francis Publications, London.
-
Trujillo, A.P. and Thurman, H.V. (2014). Essentials of Oceanography. 11th Pearson Publications, Boston.
-
Wright, R.T. και Boorse, D.F. (2013). Περιβαλλοντική Επιστήμη. Προς ένα βιώσιμο μέλλον. Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε.