Biological Conservation & Marine Protected Areas

Με την επιτυχή παρακολούθηση του Μαθήματος οι Φοιτητές/τριες αναμένεται να:

• Έχουν εξοικειωθεί με τις βασικές αρχές που διέπουν τη βιολογία της διατήρησης

• Έχουν κατανοήσει τις παραμέτρους που συντελούν στην εγκαθίδρυση και επηρεάζουν την αποτελεσματική λειτουργία μίας Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχής

• Γνωρίζουν βασικές μεθόδους συλλογής βιολογικών δεδομένων για την επίτευξη διαφορετικών στόχων προστασίας.

• Έχουν εξοικειωθεί με τις βασικές αρχές που διέπουν την εφαρμογή δεικτών εκτίμησης οικολογικής κατάστασης θαλάσσιων πληθυσμών και οικοτόπων.

• Είναι σε θέση να ετοιμάσουν και να παρουσιάσουν μία αναρτημένη ανακοίνωση επιστημονικού περιεχομένου.

• Είναι σε θέση να συλλέξουν επιστημονική πληροφορία μέσω του διαδικτύου.

• Να οργανώσουν ένα βασικό πλάνο δειγματοληψιών.

• Έχουν αποκτήσει βασική εξοικείωση με ειδικό εξοπλισμό για δειγματοληψίες πεδίου (με έμφαση στις οπτικές μεθόδους μέσω κατάδυσης).

• Έχουν αποκτήσει βασική εξοικείωση με εξειδικευμένα λογισμικά επεξεργασίας εικόνας.

• Έχουν αποκτήσει βασική γνώση χρήσης εργαλείων επεξεργασίας δεδομένων και στατιστικής ανάλυσης (π.χ. Excel, Primer)

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

• Λήψη αποφάσεων

• Αυτόνομη εργασία

• Εργασία σε διεθνές περιβάλλον

• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Α) Θεωρητικές διαλέξεις

Οι θεωρητικές διαλέξεις του Μαθήματος καλύπτουν τις ακόλουθες θεματικές ενότητες με την αντίστοιχη κατανομή ωρών διδασκαλίας. Συγκεκριμένες θεωρητικές διαλέξεις αφιερώνονται στην ανάλυση Εθνικών και Διεθνών Ερευνητικών Προγραμμάτων, ώστε οι Φοιτητές/τριες να εμπεδώσουν τις θεωρητικές έννοιες του Μαθήματος και την πρακτική εφαρμογή αυτών σε Ελληνικό, Μεσογειακό και διεθνές επίπεδο.

• Εισαγωγή στη Βιολογία της διατήρησης (3 ώρες).

• Θαλάσσια Βιοποικιλότητα της Μεσογείου: αξία, υφιστάμενες πιέσεις και απειλές (3 ώρες).

• Θεσμικά εργαλεία προστασίας και διατήρησης της φύσης (3 ώρες).

• Πρακτικά εργαλεία αξιολόγησης οικολογικής κατάστασης θαλάσσιων ειδών και οικοτόπων (6 ώρες).

• Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές: οικολογικά και κοινωνικο-οικονομικά οφέλη – ζητήματα σχεδιασμού, διαφορετικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις, οικολογικά κριτήρια και κοινωνικο-οικονομικές παράμετροι (6 ώρες).

• Μη καταστρεπτικές μέθοδοι δειγματοληψίας για παρακολούθηση αβιοτικών παραμέτρων, ειδών και οικοτόπων σε Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές (3 ώρες).

• Μεθοδολογία δειγματοληψιών σε παράκτια βενθικά οικοσυστήματα με χρήση επιστημονικής κατάδυσης (σκληρό υπόστρωμα, λιβάδια φανερόγαμων) (3 ώρες).

• Ανάλυση βιοκοινοτήτων σκληρού υποστρώματος με οπτικές μεθόδους και στατιστικά εργαλεία (3 ώρες).

• Εφαρμογή δεικτών εκτίμησης οικολογικής κατάστασης θαλάσσιων πληθυσμών και οικοτόπων (6 ώρες).

• Εφαρμοσμένες μελέτες περιπτώσεων (6 ώρες).

Β) Εργαστηριακές ασκήσεις

Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του διδακτικού εξαμήνου πραγματοποιούνται εργαστηριακές ασκήσεις που καλύπτουν τις ακόλουθες θεματικές:

• Σχεδιασμός δειγματοληψίας και χρήση κατάλληλων μη-καταστρεπτικών μεθόδων δειγματοληψίας σε παράκτια βενθικά οικοσυστήματα.

• Επεξεργασία, αρχειοθέτηση, και ανάλυση δειγμάτων

• Εισαγωγή στο ελεύθερο λογισμικό ανάλυσης φωτογραφικών δειγμάτων photoQuad Βασική περιγραφική και ποσοτική στατιστική ανάλυση δεδομένων.

Γ) Τελική εργασία

Η δημιουργία μίας επιστημονικής ανακοίνωσης σε μορφή πόστερ, και η σύντομη (5/λεπτη) παρουσίαση της μέσω ψηφιακού οπτικο-ακουστικού υλικού (π.χ. PowerPoint). Το θέμα της εργασίας γίνεται από τον εκάστοτε φοιτητή σε συνεργασία με διδάσκοντα καθηγητή καθώς πρέπει αφενός να είναι μοναδικό και να μην έχει ξαναπαρουσιαστεί στα πλαίσια του συγκεκριμένου Μαθήματος, και αφετέρου να είναι συναφές με το αντικείμενο του μαθήματος (Biological Conservation and Marine Protected Areas).

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

• Gubbay G, Sanders N, Haynes T, Janssen JAM, Rodwell JR, Nieto A, García Criado M, Beal S, Borg J, Kennedy M, Micu D, Otero M, Saunders G, Calix M (2016). European red list of habitats – Part 1. Marine habitats. Publications Office of the European Union, Luxembourg, p 52

• Katsanevakis S, Levin N, Coll M, Giakoumi S, Shkedi D, Mackelworth P, Levy R, Velegrakis A, Koutsoubas D, Caricm H, Brokovich E, Öztürk B, Kark S (2015). Marine conservation challenges in an era of economic crisis and geopolitical instability: The case of the Mediterranean Sea. Marine Policy 51: 31–39

• PISCO project – Partnership for Interdisciplinary Studies of Coastal (2011). The Science of Marine Protected Areas, 2nd edition, Mediterranean, p 22

• PISCO project – Partnership for Interdisciplinary Studies of Coastal Oceans and University of Nice Sophia Antipolis (2016). The Science of Marine Protected Areas, 3rd edition, Mediterranean, p 22

• Primack RB (2014). Essentials of Conservation Biology. 6th Edition, Sinauer Associates, Inc, p 603

• Reker J, Annunziatellis A, Mo G, Tunesi L, Globevnik L, Snoj L, Agnesi S, Korpinen S (2015). Marine Protected areas in Europe’s seas: An overview and perspectives for the future. European Environment Agency, Publications Office of the European Union, Luxemburg, p 40

• Βιολογία της Διατήρησης (2017). Μία εισαγωγή (Εκδότης: University Studio Press, ISBN: 978-960-12-2331-5, Κωδικός στον ΕΥΔΟΞΟ: 68369295)

Συναφή Επιστημονικά Περιοδικά:

• Conservation Biology

• Biological Conservation

• Aquatic Conservation: Marine and Freshwater Ecosystems

• Animal Conservation

• Biodiversity and Conservation

• Nature Conservation

• Animal Biodiversity and Conservation

• Endangered Species Research

• Journal of Wildlife Management